Natuurlijk wil je jouw konijn zo lang mogelijk bij je houden. Een aantal ziektes, zoals myxomatose, kunnen daar echter een stokje voor steken. Deze virusziekte, die zich verspreidt via stekende insecten, is een zeer ernstige en besmettelijke aandoening die vaak voorkomt bij konijnen, en dit vaak met een dodelijke afloop. Eens je konijn besmet raakt met het virus, treden al snel ernstige symptomen op, en het duurt dan ook niet lang voordat je konijn overlijdt. Een goed inzicht in de ziekte is daarom noodzakelijk. In dit artikel bespreken we wat myxomatose inhoudt, alsook de symptomen, hoe het voorkomen kan worden, de mogelijke behandeling en vaccinatie.
Snel zoeken
Wat is myxomatose?
Myxomatose is een konijnenziekte die wordt veroorzaakt door een Uit onderzoek is gebleken dat zowel tamme konijnen als wilde hazen geïnfecteerd kunnen worden. De ziekte blijkt echter niet dodelijk te zijn bij Amerikaanse konijnen; zo blijven symptomen bij het Braziliaanse en Californische konijn mild, terwijl de ziekte dodelijk is voor Europese rassen.
Toen experten eenmaal kennis hadden van het hoge sterftecijfer dat gepaard gaat met deze ziekte, gingen ze in 1950 te Australië opzettelijk over tot de verspreiding van het virus om zo de populatie van Europese konijnen op een natuurlijke wijze in te perken en konijnenpest te bestrijden. De daaropvolgende jaren werd het virus steeds vaker als uitroeimiddel gebruikt op privédomeinen in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Dit leidde tot een wijdverbreide aanwezigheid van het virus in Europa.
Symptomen van Myxomatose
De symptomen van de ziekte treden op tussen vijf tot veertien dagen na besmetting. Omdat er verschillende varianten van het pokkenvirus bestaan, lopen de symptomen nogal uiteen. Meestal krijgt het konijn tumorachtige of pokachtige gezwellen, vooral aan zijn kop (oogleden, neus en oren), maar ook aan ledematen, in de geslachtsstreek en rond de anus. Deze zwellingen kunnen zo erg worden dat ze na één dag het zicht van je konijn kunnen belemmeren.
Verder kan je konijn ook last krijgen van een infectie aan de oogslijmvliezen, waarbij een soort pus uit zijn ogen en neus komt. Myxomatose tast het hele immuunsysteem van een konijn aan, wat hem kwetsbaarder maakt voor tal van infecties. Een konijn met myxomatose heeft last van koorts, verminderde eetlust en lusteloosheid. Ook de ademhaling van je konijn verloopt moeizaam, wat soms veroorzaakt wordt door een longontsteking als gevolg van de myxomatose. De pieken van de konijnenziekte vallen in de lente en de zomer, wanneer het muggenseizoen volop aan de gang is.
Verspreiding
Vooral bloedzuigende insecten, zoals muggen en vlooien, verspreiden het virus. Als een mug een besmet konijn steekt en vervolgens een ander dier prikt, wordt ook dit konijn besmet. Myxomatose kan ook rechtstreeks overgedragen worden van dier op dier, of door contact met besmette, levenloze voorwerpen. Deelt je konijn dus een voederbak, dan kan hij langs deze weg andere konijnen besmetten. Bestrijding van insecten is dus niet voldoende om myxomatose te voorkomen. Het spreekt vanzelf dat een konijn dat vaak buiten rondhuppelt meer kans heeft om de ziekte op te lopen.
Is myxomatose besmettelijk voor mensen?
Myxomatose verspreidt zich enkel onder konijnen. Om aan te tonen dat de ziekte geen symptomen teweegbrengt in mensen zouden wetenschappers Ian Clunies-Ross, Frank Fenner en Frank Macfarlane Burnet zichzelf geïnjecteerd hebben met het virus, gelukkig zonder enige gevolgen.
Is myxomatose besmettelijk voor honden of katten?
Op konijnen na zijn andere huisdieren niet vatbaar voor myxomatose. Je hoeft je konijn dus niet af te zonderen van je hond of kat, maar enkel van andere konijnen. Dit is ten zeerste aan te raden als je meerdere konijnen hebt, want myxomatose kan overgedragen worden via vlooien en levenloze voorwerpen zoals eetbakken. Vlooien die met het virus besmet worden door een geïnfecteerd konijn kunnen dan bijvoorbeeld via je hond of kat de andere konijnen besmetten.
Preventie
Vaccinatie is de methode bij uitstek om myxomatose te voorkomen. Breng dus jaarlijks een bezoekje aan de dierenarts, zodat die het vaccin kan toedienen. Daarnaast kan je zelf nog enkele andere preventieve maatregelen nemen om de kans op de ziekte zoveel mogelijk te beperken. Let erop dat wilde konijnen niet in de buurt van jouw huisdier kunnen komen. Ook geef je jouw konijn best geen groenten uit eigen moestuin, aangezien besmette wilde konijnen eraan kunnen peuzelen en zo het virus via de groenten kunnen doorgeven.
Daarnaast is het aan te raden om jouw konijn regelmatig te checken op vlooien en te behandelen met preventieve producten, zoals sprays. Let er wel op dat deze niet schadelijk zijn. Het is ook belangrijk om muggen en vliegen ver weg te houden van je huisdier. Hou dit in gedachten bij de aankoop van een buitenhok voor je konijn. Je kan het traliewerk van het hok extra bekleden met horrengaas, zodat insecten moeilijker tot bij je konijn geraken. Een tweede optie is het spannen van een klamboe over het hok en de ren van je konijn. Maak het hok van je konijn ook regelmatig schoon en zorg voor een goede hygiëne van je knuffeldier. Heeft je konijn bijvoorbeeld last van plakpoep, dan trekt dit veel vliegen aan.
Behandeling
Omdat er geen geneesmiddel voor myxomatose bestaat, is het enorm belangrijk om de ziekte te voorkomen. Vergeet niet dat je konijn slechts een kleine kans – ongeveer tien procent – heeft om de ziekte te overleven. Binnen de twee weken na de infectie leidt myxomatose tot de dood. Indien je konijn de ziekte alsnog overleeft, dan is hij gedurende veertien tot twintig maanden immuun. Als je konijn de ziekte toch oploopt, komt het erop neer om het hem zo comfortabel mogelijk te maken en hem te ondersteunen. Je dierenarts zal ook pijnstillers voorschrijven en je konijn behandelen – meestal met antibiotica – om bijkomende ziektes te voorkomen.
Zonder je konijn in de eerste plaats af van soortgenoten. Leg je konijn in een warme omgeving, bijvoorbeeld onder een warmtelamp. Ook de juiste voeding is voor een ziek konijn van levensbelang. Eet je konijn niet meer uit zichzelf, dien dan dwangvoeding toe in samenspraak met je dierenarts. Die kan er ook voor kiezen om je konijn een onderhuids infuus toe te dienen.
Vaccinatie
Aangezien er geen behandeling bestaat tegen myxomatose, is vaccinatie sterk aangeraden. Het jaarlijkse vaccin is een twee-in-één formule, die zowel tegen myxomatose als tegen RHD1 beschermt. Je kan je konijn vanaf een leeftijd van gemiddeld vijf weken laten vaccineren, waarna hij pas na drie weken beschermd zal zijn tegen myxomatose en RHD1. Omdat het vaccin slechts minimale bescherming biedt tegen RHD2, is er nog een apart vaccin voor deze variant. Je konijn zal dus jaarlijks twee vaccinaties ontvangen.
